Data publikacji: 23.09.2025
Czym jest status UKR i jakie uprawnienia zapewnia?
Status UKR w Polsce to specjalny problem nadawany obywatelom Ukrainy, ktorzy przybyli po 24 lutego 2022 roku w zwiazku z wojna.
Przyznawany jest na podstawie specustawy i potwierdzany numerem PESEL ze statusem UKR. Zapewnia legalny pobyt w Polsce, prawo do pracy bez zezwolenia, dostep do edukacji, opieki zdrowotnej, swiadczen socjalnych i integracyjnych. Jest jednym z najwazniejszych instrumentow ochrony tymczasowej w Polsce.
Wyjazd z Polski powyzej 30 dni – automatyczne cofniecie statusu
Najczestszym powodem utraty statusu jest wyjazd z Polski na okres powyzej 30 dni. Przepisy jasno wskazuja, ze jesli pobyt za granica przekroczy 30 dni, standing UKR w Polsce wygasa automatycznie, nawet jesli powrot nastapi pozniej. Nie ma mozliwosci jego zachowania w takiej sytuacji-- konieczne jest ponowne dopelnienie formalnosci po powrocie.
Rezygnacja ze statusu UKR – jak i kiedy mozna sie zrzekac
Osoba, ktora chce zakonczyc pobyt w Polsce lub uzyskala ochrone w innym kraju UE, moze dobrowolnie zrzec sie statusu UKR. W tym celu nalezy zglosic sie do urzedu gminy, ktory wydal numer PESEL UKR, i zlozyc oswiadczenie o rezygnacji. Po tej czynnosci problem zostaje dezaktywowany, a pobyt w Polsce wymaga innej podstawy prawnej (np. wizy, karty pobytu).
Sytuacje wykluczajace – inne statusy lub wnioski o ochrone
Utrata statusu moze nastapic takze w przypadku uzyskania innych kind legalizacji pobytu-- np. pobytu czasowego, stalego, statusu rezydenta UE lub ochrony miedzynarodowej. W takiej sytuacji problem UKR w Polsce jest wazny do momentu wydania nowej decyzji lub karty pobytu, po czym wygasa z mocy prawa.
Bledy w rejestracji-- nietrwalosc statusu pomimo powrotu przed 30 dniami
Kiedy mozna stracic status UKR ? Zdarza sie, ze cofniecie statusu UKR w Polsce nastepuje z powodu bledow w systemie lub braku potwierdzenia przekroczenia granicy przy powrocie. W takich przypadkach, mimo ze obywatel Ukrainy wrocil przed uplywem 30 dni, status moze zostac dezaktywowany. Kluczowe jest zachowanie dowodow powrotu-- pieczatek granicznych, biletow, potwierdzen wjazdu.
Status ukr w polsce do kiedy ? Status UKR w Polsce jest wazny do czasu obowiazywania przepisow specustawy, obecnie przedluzanych do marca 2025 roku. Wygasa tez automatycznie po wyjezdzie z Polski na ponad 30 dni lub po uzyskaniu innego tytulu pobytowego.
Dlaczego cofaja status UKR Polska ? Status UKR w Polsce jest cofany najczesciej po wyjezdzie z kraju na ponad 30 dni lub po uzyskaniu innego tytulu pobytowego, np. karty pobytu. Moze tez zostac dezaktywowany w wyniku bledow w systemie, dlatego warto przechowywac dowody powrotu.
Jak mozna przywrocic condition UKR po jego utracie?
Utrata statusu UKR zasady nie oznacza, ze nie mozna go odzyskac. Po powrocie do Polski nalezy zglosic sie ponownie do urzedu gminy i zlozyc wniosek o nadanie statusu UKR. Wymagane jest przedstawienie dokumentu podrozy i potwierdzenie przekroczenia granicy po 24 lutego 2022 r. W niektorych sytuacjach urzad moze poprosic o dodatkowe dowody, ze wyjazd byl krotkotrwaly i zwiazany np. z sytuacja rodzinna.
Konsekwencje cofniecia statusu-- jakie prawa tracisz?
Po cofnieciu statusu UKR tracisz: prawo do legalnego pobytu w Polsce w ramach specustawy, prawo do swiadczen socjalnych (500+, 300+),. prawo do bezplatnej opieki zdrowotnej finansowanej przez NFZ,. mozliwosc legalnej pracy bez zezwolenia.
Dlatego tak wazne jest pilnowanie terminow pobytu i dokumentowanie powrotow.
Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie wskazywal na problemy z automatycznym wygaszaniem statusu i brakiem informacji dla obywateli Ukrainy. Zaleca wprowadzenie lepszej komunikacji i mozliwosci odwolywania sie w sytuacjach wyjatkowych, np. naglej choroby czy obowiazkow rodzinnych.
F.A.Q.
Pytanie
Co powoduje automatyczne cofniecie statusu UKR?
Odpowiedź
Najczestsza przyczyna jest wyjazd z Polski na ponad 30 dni. Po przekroczeniu tego terminu status wygasa z mocy prawa i trzeba ponownie zarejestrowac sie w gminie po powrocie do kraju.
Pytanie
Czy moge zrezygnowac z statusu UKR samodzielnie?
Odpowiedź
Tak. Mozesz dobrowolnie zrzec sie statusu UKR, skladajac oswiadczenie w gminie, ktora wydala twoj numer PESEL UKR. Od tego momentu pobyt w Polsce wymaga innej podstawy prawnej.
Pytanie
Co jesli mam karte pobytu lub zlozylem wniosek o azyl?
Odpowiedź
Uzyskanie karty pobytu, statusu rezydenta lub ochrona miedzynarodowa automatycznie wylaczaja posiadanie statusu UKR. Status wygasa w momencie wydania decyzji lub karty pobytu.
Pytanie
Znalazlem sie poza Polska krocej niz 30 dni — czy moge stracic status?
Odpowiedź
Teoretycznie nie, ale bledy w systemie moga spowodowac dezaktywacje statusu. Warto zachowac dowody powrotu (bilety, pieczatki, potwierdzenia przekroczenia granicy), aby moc udowodnic krotki pobyt.
Pytanie
Jak moge przywrocic status UKR po jego utracie?
Odpowiedź
Po powrocie do Polski nalezy ponownie zlozyc wniosek w gminie i przedstawic dokument podrozy potwierdzajacy wjazd po 24.02.2022 r. W niektorych przypadkach urzad poprosi o dodatkowe wyjasnienia.
Pytanie
Jakie prawa trace po utracie statusu UKR?
Odpowiedź
Po utracie statusu tracisz legalny pobyt na mocy specustawy, prawo do pracy bez zezwolenia, swiadczenia socjalne i dostep do NFZ. Powrot do Polski wymaga innej podstawy pobytu (np. wizy).
