Data publikacji: 17.04.2025
Import towarów, odprawa celna.
Jak import z Chin może zamienić się w pułapkę podatkową
Import towarów z Chin od dawna jest standardową praktyką biznesową dla europejskich firm, w tym także polskich. Korzystne warunki umów, niskie koszty produkcji, przyjazna logistyka — to wszystko przyciąga przedsiębiorców. Jednak nawet drobny błąd w fakturze lub dokumentach celnych może zagrozić nie tylko zwrotowi VAT, ale również ogólnej stabilności podatkowej firmy.
Chiny są jednym z głównych partnerów handlowych Unii Europejskiej, co czyni temat szczególnie aktualnym. Mimo to, najmniejszy błąd formalny w dokumentacji może prowadzić do poważnych problemów podatkowych. W warunkach wzmożonej kontroli celno-skarbowej tylko poprawnie przygotowana dokumentacja oraz profesjonalna obsługa prawna mogą zagwarantować ochronę interesów importera.
Z taką właśnie sytuacją w marcu 2023 roku zmierzyła się firma BetterTools Sp. z o.o., importująca sprzęt ogrodniczy z Chin. Z powodu błędnej daty na fakturze, polska administracja skarbowa (Krajowa Administracja Skarbowa – KAS) odmówiła odliczenia VAT na kwotę przekraczającą 250 000 zł.
Zagrożone były:
płynność finansowa firmy,
finansowanie kolejnych dostaw,
reputacja rynkowa,
zobowiązania wobec partnerów,
dotrzymanie terminów realizacji umów,
zaufanie banków i inwestorów do wypłacalności firmy.
Dzięki interwencji doświadczonej doradczyni podatkowej — Natalii Bievziuk — firma nie tylko uniknęła sankcji, ale także odzyskała cały kredyt podatkowy przed sądem. Ten przypadek stanowi doskonały przykład tego, jak skuteczna strategia prawna może odmienić bieg nawet najbardziej skomplikowanego sporu podatkowego.
Istota problemu: formalny błąd — poważne konsekwencje
Polska administracja skarbowa (KAS) stwierdziła, że na fakturze wystawionej przez chińskiego dostawcę wskazano nieprawidłową datę — nie odpowiadającą faktycznej dacie dostawy towaru. Formalnie narusza to przepisy ustawy o VAT, które wymagają, aby transakcja udokumentowana fakturą zawierała wszystkie obowiązkowe elementy. Na tej podstawie wydano decyzję o odmowie odliczenia VAT zgodnie z:
Art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT):
"Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego przysługuje tylko wtedy, gdy podatnik posiada fakturę dokumentującą nabycie towarów lub usług."
Innymi słowy, dokument musi być bezbłędny pod względem formalnym, nawet jeśli transakcja została zrealizowana poprawnie z punktu widzenia gospodarczego. Ten formalizm w administracji podatkowej bywa często wykorzystywany przez organy kontrolne jako pretekst do odmowy odliczenia VAT.
Główne wyzwania dla firmy:
Błędna data na fakturze od chińskiego dostawcy
Utrata prawa do odliczenia znacznej kwoty VAT
Zakłócenie przepływów pieniężnych i planów finansowych
Ryzyko utraty partnerów z powodu niewywiązania się z umów
Opóźnienia w dostawach i problemy logistyczne
Wzmożona kontrola ze strony organów podatkowych w przyszłości
Działania prawniczki Natalii Bievziuk: krok po kroku
- Kompleksowy audyt dokumentacji:
Natalia przeprowadziła dokładną analizę wszystkich dokumentów: faktur, deklaracji celnych, umów, potwierdzeń płatności i dokumentów towarzyszących. Ustalono, że wzór faktury stosowany przez dostawcę nie spełniał wymogów polskiego prawa. - Kwalifikacja prawna transakcji:
Określenie faktycznej daty przeniesienia własności towaru, ocena wagi błędu formalnego. Przygotowano opinię prawną potwierdzającą wykonanie transakcji gospodarczej. - Sporządzenie wyjaśnień dla KAS:
Prawniczka opracowała szczegółowe pismo obejmujące: opis rzeczywistych okoliczności dostawy, dowody zapłaty, zgodność ilościowa towaru z dokumentami, dodatkowe materiały dowodowe rekompensujące formalne braki faktury. - Złożenie skargi administracyjnej:
Po odmowie ze strony KAS, Natalia wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, powołując się na orzecznictwo NSA oraz TSUE. - Przykłady podobnych spraw:
Przedstawiono analogiczne przypadki, w których sądy przyznawały rację podatnikowi mimo błędów formalnych. - Opinia niezależnego eksperta:
Aby wzmocnić stanowisko obrony, zaangażowano międzynarodowego eksperta podatkowego, który potwierdził, że naruszenie formy było nieistotne przy faktycznym wykonaniu transakcji. - Wyrok na korzyść BetterTools Sp. z o.o.:
Sąd uznał, że formalistyczne podejście KAS pomijało ekonomiczny sens transakcji i zobowiązał urząd skarbowy do zwrotu VAT.
5 najczęstszych błędów w dokumentacji podatkowej przy imporcie z Chin:
- Błędna lub brakująca data w polu "Invoice Date"
- Brak lub błąd w polu "Country of Origin"
- Brak numeru umowy lub specyfikacji
- Płatność od podmiotu trzeciego (nie wskazanego na fakturze)
- Rozbieżne adresy w dokumentach bez uzasadnienia
Pytanie
Które dokumenty najczęściej stają się przedmiotem sporu?
Odpowiedź
Faktury z błędami, deklaracje celne bez wymaganych certyfikatów, niepełna dokumentacja płatnicza, umowy bez określenia warunków dostawy, rozbieżności w adresach nadawcy i odbiorcy.
Pytanie
Jakie kluczowe argumenty można wykorzystać w obronie?
Odpowiedź
Fakt fizycznego odbioru towaru, dokonana płatność, zgodność z umową, powtarzalność dostaw, dokumenty z podpisem elektronicznym, opinie ekspertów.
Kluczowe ryzyka, z którymi zmierzyła się firma:
Formalny błąd w chińskiej fakturze (data wystawienia niezgodna z datą dostawy)
Odmowa odliczenia VAT na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT
Zagrożenie płynności finansowej i braku środków obrotowych
Przypadek BetterTools Sp. z o.o. doskonale pokazuje, jak z pozoru niewielka nieścisłość w dokumentacji może przerodzić się w poważny spór podatkowy z daleko idącymi konsekwencjami dla firmy. To, co mogło wydawać się rutynową kontrolą administracyjną, przerodziło się w wielomiesięczną walkę o zachowanie prawa do odliczenia VAT, utrzymanie płynności finansowej, a także ochronę reputacji biznesowej. Dzięki determinacji i profesjonalizmowi radcy prawnego Natalii Bievziuk, BetterTools nie tylko uniknęła sankcji finansowych, ale również odzyskała należny podatek oraz zabezpieczyła swoją pozycję na rynku. Co więcej, korzystne orzeczenie sądu stworzyło precedens, który może stanowić cenny punkt odniesienia dla innych przedsiębiorców stających w obliczu podobnych problemów fiskalnych. Ta sprawa unaocznia, jak kluczowe znaczenie w sporach podatkowych ma odpowiednio przygotowana dokumentacja, strategiczne podejście i wsparcie doświadczonego prawnika.
